top of page

Galdrabrennur

 

Áhrifin á samfélagið vegna óútskýranlega ónáttúrulegra fyrirbæra voru meiri en maður gæti haldið í upphafi. Nokkrar milljónir manna létust af sökum þess að vera teknir fyrir að vera ónáttúrulegt fyrirbæri t.d. nornir. Galdraofsóknir í Evrópu byrjuðu á fimmtándu öldinni og stóðu fram á átjándu öldina. Ekki er vitað hversu margir dóu þar sem frumheimildirnar eru horfnar, en talið er að það hafi verið um 20 milljónir manna eða meira en þrisvar sinnum fleiri en dóu af sökum Hitlers í útrýmingarbúðunum. Það sem ýtti þessum ofsóknum af stað var kaþólska kirkjan sem flokkaði galdra sem nokkurskonar villitrú, og var það brot á reglum kaþólsku kirkjunnar að stunda önnur trúarbrögð. Ríki og kirkja voru ein heild á þessum tíma og þeir sem stunduðu ekki trúarbrögð kirkjunnar voru líflátnir, jafnan dæmdir sem landráðsmenn, hórlífsmenn eða samkynhneigðir. Kirkjan ákvað að gera eitthvað í þessum málum og stofnaði rannsóknarrétt sem leitaði uppi meint galdrafólk. Rannsóknarrétturinn pyntaði þá bæði andlega og líkamlega, allir voru vitni gegn öllum, jafnvel markaðir lygarar og meinsærismenn, oft var reynt að ná til barna til þess að játa brot foreldra. Þeir sem væru taldir geðsjúkir í dag voru teknir trúverðugir fyrir svona upplýsingum, dæmi um það má rekja er Arnbjörn Arnbjarnarson ásakaði síra[1] Illugi Jónsson um galdra. Síðar var Illugi sýknaður af öllum ásökunum.

 Yfirheyrslurnar rannsóknarréttarins, sem kirkjan stofnaði, voru ofsalegar, fyrst voru nálastungur í hvern líkamshluta af því að nornir áttu ekki að finna fyrir sársauka, ef þær stóðust það voru þær bundnar á höndum og fótum og drekkt því þær áttu að fljóta og oft voru þær svo uppgefnar eftir yfirheyrslurnar að þær játuðu á sig sekt. Börn voru alltaf talin segja satt svo meintar nornir sem börn klöguðu voru ávallt drepnar.

Ástæðan fyrir því að konur urðu frekar fyrir barðinu á galdraofsóknum var af því að samkvæmt kirkjunni áttu konur að vera án kynferðislegra langanna og meydóminn áttu þær að vernda. En nornir áttu að vera lostafullar. Kona með kynferðislegar langanir var þá talin vera norn. Þessar ofsóknir má rekja til pólitískra ádeilna, menn sem óttuðust um völd sín og áhrif ýttu andstæðingum sínum úr vegi með því að ásaka þá um galdra. Kirkjan hafði líka hagsmuna að gæta til þess að halda myndugleika sínum og var þetta fullkomið vopn til þess að ná yfirráði yfir andlegri líðan fólks.

Galdraofsóknir á Íslandi voru frá árunum 1480 upp undir 1700, brennuöldin er samt kennd við 17. öldina þar sem galdraofsóknir náðu  hámarki. Samkvæmt heimildum voru 25 manns brenndir á báli en 23 fyrir einungis galdra. Í þessum hóp voru aðeins fjórar konur brenndar, fyrsta konan sem brennd var fyrir galdra var tilberamóðirin [2]árið 1580. En fyrsta opinbera galdrabrennan var 1625 þegar Magnús Björnsson lét brenna Jón Rögnvaldsson fyrir að vekja upp draug og senda hann til Svarfaðardals til þess eins að hrekkja fólkið þar.  Á Íslandi voru hegningar fyrir galdra en hvergi leyft að brenna galdrafólk á báli, það var samt leyft í dönskum lögum. Síðasta galdrabrennan hér á landi var árið 1685 í Borgarfirðinum.

Meðal annara áhrifa sem kynjaverur í ævintýrum, goðsögnum og þjóðsögum eru sala á einhyrningshornum, reglugerðir og dráp á saklausu fólki. Td. Galdrabrennur, vampírudrápin í Búlgaríu, fórnir á manneskjum og dýrum fyrir goðsagnakenndar verur.

Sagnfræðileg áhrif sem kynjaverur hafa haft á heiminn

Varúlfalögin í Franche-Comté

Í Franche-Comté í Frakklandi voru 19 manns grunaðir um að vera varúlfar frá árunum 1521- 1643, aðallega karlmenn. Ástæðan fyrir því að varúlfar voru ásakaðir frekar en venjulegir úlfar voru af því að mörg sönnunargögn bentu á varúlfa, það voru vitni og stundum sáust mannatær á úlfinum öfugt. Einnig vakti líka grunnsemdir ef úlfarnir voru óvenjulega stórir eða loðnir. Stundum þurfti bara að finna einhvern sökudólg til að hefna fyrir morð, þrátt fyrir að sá sökudólgur væri ekki endilega sá sem framdi verknaðinn. Sumar af játningunum voru þröngvaðar upp á fólkið svo að lokum gafst það upp og játaði á sig að vera varúlfur þrátt fyrir að vera það ekki. Þá var það jafnan fólkið sem var útundan í samfélaginu eins og Gilles Garnier eða skyldmenni dæmds varúlfs dæmi þegar Gandillion fjölskyldan dæmd.    

 Gandillion fjölskyldan, Pierre Gandillon, Antoinnette Gandillon og Georges Gandillon

Pernedette Gandillon trúði því að hún væri úlfur og einn dag árið 1598 réðst hún á tvö börn sem voru að tína villt jarðarber. Annað barnanna fjögurra ára strákur varði systur sína með hníf, en Pernedette slær hnífinn úr höndunum á honum og stakk honum ofan í hálsinn á honum. Áður en strákurinn dó náði hann að segja frá því að úlfurinn hafði mennskar hendur. Pernedette var fundin í nágreninu og rifin í sundur af reiðum þorpsbúunum.

Antoinette játaði að vera varúlfur og líka að sofa hjá djöflinum ( sem hafði tekið á sig form geitar) að þykjast vera Sabbat, og framkvæmandi töfra haglél. Bróðir hennar Pierre Gandillon var líka ásakaður að gera haglél, lokka börn til Sabbat, breyta sér í úlf og drepa og éta fólk. Það byrjaði sem að Satan klæddi börnin sem úlfa og veiddu börnin þá á öllum fjórum fótunum. Sonur Pierre´s játaði einnig að breyta sér í úlf með því að smyrja sjálfan sig með smyrsli og drepa tvær geitur.    

Antoinette, Pierre og Georges voru öll sakfelld sem varúlfar og brennd árið 1598. Þáverandi dómari var Henri Boguet.

Gilles Garnier

Gilles Garnier ( dó 18 janúar ) eða betur þekktur sem Einbúinn í St. Bonnot ( The hermit of St. Bonnot) eða Varúlfurinn í Dole ( The werewolf og Dole ).  Garnier bjó úti við bæinn Dole í Franche-Comté. Á hans tímabili var fjölmargra barna saknað og fundin dáin og yfirvöldin af Franche-Comté héraðinu gerðu boð um það til allra að drepa mætti varúlfinn sem væri ábyrgur á dauða þessara barna. Eitt kvöld þegar vinnumennirnir voru búnir að vinna unnin störf koma þeir auga á í gegnum dimma birtuna einbúann gæða sér á nýju fórnarlambi, skömmu síðar var Garnier handtekinn.

Í samræði við vitnisburð Gilles Garnier var Garnier að veiða í skóginum fyrir sig og konuna sína þegar afturganga og bauð honum smyrsl sem myndi gera honum kleift að breyta sér í varúlf og gera það einfaldara að veiða. Garnier játaði að hafa elt og myrt að minnsta kosti fjögur börn á aldrinum 9 og 12 ára. Í október 1572 var fyrsta fórnarlambið 10 ára stelpa sem hann dró inn í vínekru fyrir utan Dole. Hann kyrkti hana, afklæddi hana og át holdið utan af lærunum og höndunum. Þegar hann var búinn reif hann smá auka af holdi og kom með það heim til konunnar sinnar. Vikum seinna  réðst Garnier á aðra stelpu með hrottafengnum hætti, beit og klóraði hana, en var truflaður af vegfarenda sem gekk framhjá en flúði. Stelpan hlaut mikla áverka nokkrum dögum síðar lét líkaminn undan og hún dó. Í nóvember drap Garnier 10 ára strák og át hann eins og fyrstu stelpuna, svo reif hann af honum fótlegginn, eins og kjúkling, til þess að eiga síðar. Að lokum kyrkti hann annan strák en var truflaður í annað skiptið af gangandi vegfarendum. Hann þurfti að yfirgefa strákinn áður en hann náði að éta hann.   Garnier var fundinn sekur af glæpum af því að vera varúlfur og af nornagöldrum sínum. Hann var brenndur lifandi í stjaka 18 janúar 1573.

Michel Verdun, Philibert  Montot og Pierre Bourgot ( The werewolfs of Poligny )

Árið 1521 Jean Boin rannsóknardómari af Besancon áttu Phibert Montot, Pierre Bourgot og Michel Verdun að hafa gert samning við djöfulinn og fyrir varúlfum. Þessir menn urðu þess vegna þekktir sem varúlfarnir af Poligny.

 Þessir menn urðu grunsamlegir þegar ráðist var á ferðamann sem gekk í gegnum svæðið af úlfum. Á meðan ferðamaðurinn varði sjálfan sig náði hann að særa dýrið það mikið að það neiddist til að hörfa. Með því að fylgja slóð slasaða dýrsins kom maðurinn upp að kofa þar sem búsetandinn á staðnum var. Búsetandinn var enginn annar en Michel Verdun og kona hans var binda um sár hans. Ferðamaðurinn tók eftir því að áverkar mannsins voru svipaðir og áverkar úlfsins sem hann hafði sært fyrir skömmu. Verdun var handtekinn og pyntaður og að lokum játaði hann allt á sig, og sagði líka nöfnin á hinum tveimur varúlfunum. Þeir þrír voru allir teknir af lífi.

Henri Bouet (1550-1619 )

Þegar Henri Boguet sat í aðalsæti í nornaréttarhöldunum var hann þekktur fyrir andstyggilegheit sín, sérstaklega gagnvart börnum. Hann sagði um 600 dauðasetningar gegn nornum Hann var ekki í neinum efasemdum um að Satan gaf nornum þann hæfileika að breyta sér í form dýrs, sérstaklega úlfs, svo þeir gætu gleypt í sig manneskjur. 

Í bókinni hans Discours des Sorciers ( 1610 ) Boguet skýrði frá opinberi rannsókn sinni á Gandillon fjölskyldunni á meðan þau voru í fangelsi 1584. Hann komst að þeirri niðurstöðu að allir meðlimir fjölskyldunnar væru varúlfar með glampandi rauð augu, spírandi hár, tennurnar langar og beittar og neglurnar líkar klóm 

Einhyrningahornaduft

Einhyrningahornaduft var talið gott frygðarlyf og átti að auka kynhvöt karla í rúminu og eyða eitri í matvælum. En oft voru brögð í tafli þegar verið var að selja einhyrningahornsduft og selt var t.d. náhvalstennur eða jafnvel bara eitur í stað einhyrningshornsins. Heimildir má  rekja til þess að

 

KYNJAVERUR

© 2014 by María Ármann, Maria Nathalie Mai, Sunneva Líf Albertsdóttir & Anna Margrét Stefansdóttir 

Let’s Connect
  • Facebook Basic Black
  • Twitter Basic Black
  • Google+ Basic Black
bottom of page